ت  مثل تقلب

  صحنه‌ای در «شاهین مالت» وجود دارد که در آن سام اسپید (همفری بوگارت) به وسیله یک دادستان درباره ارتباطش با 2قتل مورد‌سؤال قرار می‌گیرد. دادستان به او اطمینان می‌دهد که اگر او چیزی برای پنهان کردن ندارد دلیلی برای ترس نخواهد داشت و اسپید جواب می‌دهد: «هر کس چیزی برای پنهان کردن دارد».  این اظهارنظر می‌تواند به مثابه موضوعی برای شاهین مالت باشد، که در آن هیچ‌چیز آنچه می‌نماید نیست. هویت شخصی متغیر و مبهم هستند، رابطه‌ها با دوگانگی مشخص می‌شوند و حتی اشیای دروغین از کار درمی‌آیند. پس بریجیت اوشانسی (مری آستر) به‌عنوان وندرلی و له بلنک نیز شناخته شده و جویل کایرو (پیتر لور) گذرنامه‌های سوییسی، فرانسوی و بریتانیایی حمل می‌کند. بریجیت، به ترز بی، آرچر و اسپید خیانت می‌کند و به نوبه‌خود به وسیله اسپید لو داده می‌شود؛ کاسپر گاتمن (سیدنی گرین استریت) اجازه می‌دهد تحت‌الحمایه‌اش (الیشیا کوک جونیور) قربانی شود («اگر یک پسر از دست دادی امکان دارد صاحب پسر دیگری شوی‌. ولی فقط یک شاهین مالت وجود دارد»). مایه کلی فیلم در صحنه‌هایی فشرده شده که در آن گاتمن و اسپید درباره شرایطی مذاکره می‌کنند که چگونه اسپید مجسمه گرانبها را به گاتمن تحویل دهد. اسپید که براساس شیوه‌ای نظام‌یافته به گاتمن دروغ گفته، تظاهر به داشتن پرنده می‌کند، قیمتی که از سوی کایرو به او پیشنهاد شده را دو‌برابر می‌کند و حتی تظاهر می‌کند از نتیجه‌گیری اجباری از مذاکرات عصبانی است.  گاتمن به نوبه‌خود منتظر است تا داروی داخل نوشیدنی اسپید اثر کند و مکرراً صراحت اسپید را تحسین می‌کند؛ «شما مرد دلخواه من هستید، آقا، خود را به آن راه نزنید.» یکی از نقش‌مایه‌های تکرار‌شونده فیلم، کوشش اسپید برای اثبات حقایق است: او به جویل کایرو اصرار می‌کند که ورق‌هایش را روی میز بگذارد، او به شکلی نظام‌یافته شخصیت‌ها را مجبور می‌کند توضیح درباره وقایع را برای درک منطق‌شان تکرار کنند و واکنش بلافاصله‌اش نسبت به یک مرده (جیکوبی) یا یک بیهوش (کایرو) بررسی به‌منظور یافتن اسناد شناسایی است.
 کوتاه شده از  دنیای تبهکاران، کالین مک آرتور، ترجمه: حسین مجتهدزاده،  دفترهای سینما، خرداد ۱۳۶۱